در مقاله های گذشته، درباره اصول کلی جمعبندی در ماههای منتهی به زمان برگزاری کنکور صحبت کردیم و از شما خواستیم تا با ایجاد یک چشم انداز کلی از برنامهای که داشته و مطالعهای که کردهاید، زمان مناسب جمعبندی خود را در نظر بگیرید؛ به طور مثال، داوطلبی که در گذشته به طور مرتب و بخوبی درس خوانده، در مقایسه با داوطلبی که دیرتر شروع به مطالعه برای کنکور کرده است، حجم بیشتری از دروس را مطالعه نموده و احتیاج به زمان جمعبندی بیشتری دارد؛ پس این شما هستید که با یک مدیریت زمان مناسب، میتوانید تصمیم بگیرید که از چه زمانی جمعبندی را شروع کنید.
به طور کلی، دوره جمعبندی، شامل مرحله مرور، رفع اشکال و تستزنی میشود و هر کدام از این چند مرحله، بسته به توان و آمادگی داوطلب، ممکن است که طولانی یا کوتاه باشد؛ به عنوان نمونه، داوطلبی وجود دارد که قبلاً در برنامه هفتگی و مطالعاتی خود، مرورهای مرتب و کامل را گنجانده و الان نیاز زیادی به مرور عمقی مطالب ندارد؛ اما برعکس، همین داوطلب در تستزنی ضعیف است و باید وقت بیشتری را به تستزنی و افزایش تکنیکهای سرعتی و دقتی در این مقوله اختصاص دهد. به همین ترتیب، ممکن است که داوطلبی در مرحله مرور و رفع اشکال، نیاز به وقت بیشتری داشته باشد و در مرحله تستزنی به دلیل توانایی زیاد، وقت چندانی نخواهد.
فواید و کاربردهای مرور
هر چه به زمان برگزاری کنکور نزدیکتر میشویم، سبک و شیوه مطالعه و نیز زمان و مدیریت آن، اهمیت بیشتری پیدا میکند. یکی از کارهای مهمی که در این ایام شما داوطلبان کنکور باید انجام دهید، مرور کردن است و این کار، یکی از نکتههای کلیدی موفقیت در کنکور است. دلیل آن را با یک مثال، بهتر متوجه خواهید شد: شما مسیر خانه تا مدرسه را بهتر به خاطر دارید یا مثلاً مسیر یک فروشگاه را که سالی یک بار به آن جا سر میزنید؟ مسلماً مسیر خانه تا مدرسه را راحت به خاطر میآورید و خیلیها این توانایی را دارند که حتی این مسیر را چشم بسته بروند. مرور دروس، نیز همین طور است. شما هر یک از درسها را در فاصله یک روز، دو روز یا در فواصلی که خودتان معین کردهاید برای کنکور میخوانید؛ اما برای اینکه مطالب در ذهنتان تازه بماند و فراموش نشود، باید آنها را مرور کنید. هیچ کس با یک بار خواندن یک مطلب، همه آن را یاد نمیگیرد؛ بنابراین، این انتظار خیلی از داوطلبان که حتماً با یک بار خواندن، همه چیز را یاد بگیرند کاملاً غیرمنطقی است. مرور کردن فواید متعددی دارد که از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- نگهداری مطالب
به کار نبردن مطالب آموخته شده و تکرار نکردن آنها، به طور قابل ملاحظهای میزان حضور ذهن و یادآوری را کاهش میدهد. خواندن مطالب، بخشی از مراحل آمادگی برای کنکور است، اما نگهداری آنها به مدت طولانی تا زمان کنکور دشوار است؛ پس هر داوطلب باید بداند که چگونه مطالب را در ذهن خود نگه دارد و آنها را فراموش نکند. مرور کردن روشی است که به این نیاز پاسخ میدهد و بهترین راه مقابله با فراموشی و نگهداری مطالب در ذهن تا زمان برگزاری کنکور است.
۲- فهم مطالب
مرور، تنها برای حفظ کردن و نگهداری مطالب نیست، بلکه در فهمیدن آنها نیز بسیار مؤثر است. برای یادگیری خیلی از مطالب باید آنها را چند بار تکرار کنیم تا بفهمیم و به خاطر بسپاریم. اگر فکر میکنید که میتوانید تنها با یک بار خواندن، همه چیز را یاد بگیرید، اشتباه میکنید؛ حتی باهوشترین افراد هم برای فهم یک موضوع نیاز به تکرار آن دارند؛ از طرف دیگر، هر بار که مرور میکنیم، به نکاتی پی میبریم که در مطالعات قبلی ممکن است به آن نکات،کمتر توجه کرده باشیم؛ بنابراین، مرور کردن باعث میشود تا مطالبی که قبلاً از نظر ما دور مانده است، در دسترس مطالعاتی ما قرار بگیرد و بهتر فهمیده شود.
۳- تسلّط و سرعت
مرور یعنی تکرار، اما نه یک تکرار ساده و معمولی، بلکه نوعی تکرار دروس که شما با استفاده از آن بتوانید به آنچه که قبلاً خواندهاید، به صورت بهتری مسلّط شوید؛ از سوی دیگر، مرور کردن باعث میشود تا سرعت شما در یادگیری و مطالعه بعدی، بیشتر شود؛ پس هیچ یک از داوطلبان نباید تصور کنند که با مرور کردن، وقت خود را هدر میدهند، بلکه باید توجه داشته باشند که این مرورهای متوالی دوران جمعبندی، تسلط و سرعت آنها را افزایش خواهد داد.
۴- یادآوری
مرور کردن، آموختههای قبلی را مرتب میکند، اطلاعات حافظه را مانند فایلهای کامپیوتری منظم میکند و حضور ذهن و دسترسی به آن فایلها را آسانتر میسازد. در زمان برگزاری کنکور برای پاسخگویی به تستهای هر درس، وقت محدودی دارید. آنجا جای فکر کردن و زیر و رو کردن حافظه برای پیدا کردن مطلب و فرمولها نیست. فرصت داده شده در زمان برگزاری کنکور، فقط برای عمل کردن و محاسبه کردن است؛ پس باید سعی کنید که قبل از برگزاری کنکور، مطالب را در ذهنتان به صورت بسیار منظم آماده کنید تا بتوانید در زمان لازم بخوبی از آنها استفاده کنید، و این مهم، فقط با مرور کردن میسر میشود.