روش مطالعه PQ4R یا پس ختام چیست و چگونه عمل می کند؟
دانش آموزانی که ناتوانی های خاصی در پایه مطالعه و درک مطلب دارند، باید استراتژی های تاثیر گذاری را مانند PQ4R در پیش بگیرند تا چیزی را که می خوانند، بفهمند و جزئیات چیزی را که خواندند، به ذهن بسپارند. این استراتژی همچنین به دانش آموزانی بدون ناتوانی هم کمک می کند که مهارت درک مطلب را در خودشان بالا ببرند.
استراتژی PQ4R یک نوع مهارت خوب مطالعه ای است که می تواند برای دانش آموزان در تمام سنین مناسب باشد. این استراتژی نه تنها مهارت خواندن دانش آموزان را ارتقا می دهد، بلکه می تواند باعث شود که ۷۰ درصد مطالب را به ذهن بسپارند. PQ4R مخفف (preview، question و چهار کلمه با R شامل read, reflect, recite و review است ) به معنای نگاه کلی، سوال، خواندن، بازتاب، از حفظ خواندن و مرور است. چنانچه در اینجا خواهید خواند این روش از ۶ بخش تشکیل شده است که برای مطالعه باید این شش گام طی شود.
نحوه مطالعه به روش پس ختام
- نگاه کلی یا پیش خوانی
- سوال کردن
- خواندن
- بازتاب یا تفکر
- از حفظ گفتن
- مرور
نگاه کلی
نگاه کردن کلی به صفحاتی که قرار است مطالب آن را به یاد بسپارید ، خواندن تیترهای درس و هر بخش جداگانه در فصل های مختلف ، جزء این مرحله است . پاراگراف اول و پاراگراف آخر هر بخش را بخوانید . تصاویر هر بخش را نگاه کنید و توضیحات زیر عکس را ببینید و چند دقیقه را به نگاه کردن به جدول ها ، چارت ها ، نمودارها و نقشه ها اختصاص دهید که به شما کمک می کند دید کلی در مورد مطالب داشته باشید.
سوال کردن
در مورد اطلاعاتی که از همین نگاه کلی یاد گرفته اید ، فکر کنید. سوالات را از خودتان در مورد این موضوع بپرسید. در مورد چیزی که هم اکنون می دانید و ایده های خود و دیده هایتان فکر کنید به نظرتان نکات اصلی این فصل چیست ؟ انتظار دارید که با خواندن آن چه چیزهایی را یاد بگیرید. آیا سوالی در ذهنتان باقی مانده است که بخواهید به آن پاسخ دهید ؟
خواندن
متن را بخوانید. اگر هر ایده ای داشتید که مهم به نظر می رسید، آن را روی کاغذ خلاصه برداری کنید. اگر کتاب متعلق به خودتان است، نوت هایی را داخل کتاب یادداشت کنید. قسمت های مهم را علامت بزنید اما اگر نمی خواهید داخل کتاب چیزی بنویسید، از برگه های کوچک برای نوت برداری استفاده کنید و آن را به صفحات بچسبانید.
بازتاب
زمان بگذارید و بازتاب آن چیزی را که خوانده اید ببینید. به نظرتان صفحات و بخش های مختلف چه ربطی به هم دارند ؟ چگونه جزئیات مطالب به یکدیگر مربوط است ؟ اطلاعات جدیدی را که یاد گرفته اید آیا مطالب همان چیزی هستند که انتظارش را داشتید ؟ آیا هیچ اطلاعاتی از کتاب شما را غافلگیر کرده است ؟
از حفظ خواندن
در مورد مواد آموزشی فکر کنید و آن ها را مورد بحث بگذارید. نکات مهمی را که یاد گرفته اید یادداشت کنید. معمولا یادداشت کردن مطالب می توانند، به ذهن سپردن شما کمک کنند. اگر نوشتن برایتان مشکل است ، می توانید فقط آن را به بحث بگذارید. بسیار مهم است که خلاصه برداری را با کلمات خودتان به صورت نوشتاری انجام دهید یا با صدای بلند آن ها را بیان کنید. می توانید از نمودار هم برای خلاصه نویسی ها استفاده کنید تا فهم شما از مطالب افزایش پیدا کند. در مرحله از حفظ گفتن باید بدون مراجعه به کتاب از حفظ به یادآوری مطالب خوانده شده پرداخته شود، این مرحله در پایان هر بخش انجام می گیرد و وقتی بخشهای یک فصل به اتمام رسید به مرحله بعد، یعنی مرور کردن یا آزمون وارد می شویم.
مرور
نکات اصلی مواد آموزشی را بررسی کنید . آیا به تمام سوالاتتان پاسخ داده شده است ؟ چه اطلاعاتی وجود دارد که در مورد آن ها مطمئن نیستید ؟ آیا به نظرتان تمام نکته های مهم و اصلی را متوجه شده اید؟
از استراتژی PQ4R با مواد آموزشی جدید برای خواندن مقالات ، کتاب ها و داستان های کوتاه استفاده کنید تا قدرت درک مطلب و حفظ کردن تان افزایش پیدا کند .
الگوی یاد آوری را رعایت کنید
الگوی یاد آوری را رعایت کنید تا مطالب وارد حافظه بلند مدت تان شود. بهترین زمان بندی مرور عبارتند از:
- زمانی که سرکلاس درس مطلب را یاد گرفتید.
- فردای روز یاد گیری
- سه روز بعد
- یک هفته بعد
- ۱۵ روز بعد
در یک دفترچه زمان بندی های مروررا مشخص کنید. این مرور ها بیش از ۵ دقیقه زمان از شما نمی گیرد و در شبهای امتحان متوجه می شود همه دروس را آموخته اید.
