در بخش سی و هشتم از معرفی رشته های دانشگاهی به معرفی رشته بینایی سنجی از رشته های گروه علوم تجربی می پردازیم.
هدف و ماهيت
دريچه اي است کوچک که در آن کره اي سه لايه به قطر حدود 5/2 سانتي متر قرار دارد. کره اي که با همه کوچکي مي تواند دنيايي به وسعت بيکران را مشاهده کند و عامل اصلي مهمترين حس انسان يعني حس بينايي باشد. حسي که به ما فرصت مي دهد روزانه هزاران چيز را بدون دشواري شناسايي کنيم حتي اگر تصوير هر يک از آنها فقط در مدت کوتاهي يعني کسري از ثانيه در برابر چشمان ما قرار گيرد.
علم بينايي‌سنجي با دو شاخه اصلي چشم پزشكي و بينايي سنجي (اپتومتري) وظيفه حفظ و نگهداري سلامت و بهداشت اين حس ظريف و مهم را بر عهده دارد. ما در اينجا شاخه ناشناخته‌تر اين علم يعني علم بينايي سنجي را كه در رشته دانشگاهي بينايي‌سنجي تدريس مي‌شود، معرفي مي‌كنيم.
بينايي سنجي ، علم مراقبت‌هاي بينايي است و كارشناسان اين رشته به عنوان مراقبين اوليه بهداشت چشم ، مسؤوليت حفظ و سلامت بينايي را بر عهده دارند.
سازمان بهداشت جهاني علم بينايي‌سنجي را مراقبت اوليه از بينايي مي‌داند . به اين معنا كه يك بيمار چشم در آغاز بايد توسط يك بينايي‌سنج (اپتومتريست) معاينه شود تا اگر دچار عيوب انكساري، اختلالات ديد و دو چشمي، انحرافات عضلاني آشكار و غير آشكار ، تنبلي چشم، فيكساسيون‌هاي غير مركزي و مواردي از اين قبيل بود توسط متخصص بينايي‌سنجي معاينه گردد و در غير اين صورت به پزشك متخصص ارجاع داده شود.
تشخيص و تصحيح عيوب انكساري (نزديك‌بيني، دوربيني و آستيگماتيسم) با تجويز عدسي‌هاي مناسب مانند عدسي‌هاي عينك يا لنزهاي تماسي، تشخيص و تصحيح اختلالات ديد دو چشمي و تنبلي چشم، تعيين بهداشت عمومي چشم و بهداشت بينايي در محيط هاي كار و تحصيل و دادن آموزش لازم در اين زمينه بر عهده بينايي‌سنج است، يعني يك بينايي سنج بايد بر روي محيط هاي كار از نظر مقدار روشنايي و حفاظت بينايي، كار كارشناسي كند. همچنين تهيه و تجويز وسايل كمك بينايي مانند اكولرهاي ساده، مركب، سيستم‌هاي تلسكوپيك و تلويزيون‌هاي مداربسته براي نيمه‌بينايان و اندازه‌گيري ميدان بينايي در تخصص فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌باشد.
از سوي ديگر وقتي يك بيمار به بينايي‌سنج مراجعه مي‌كند متخصص اين رشته پس از گرفتن تاريخچه سلامت چشم و معاينه دقيق براي تعيين اشكال هاي اصلي، در صورت نياز بيمار را به متخصص مربوط اعم از چشم‌پزشك ، متخصص گوش و حلق و بيني ، متخصص داخلي يا متخصص مغز و اعصاب ارجاع مي‌دهد.
براي مثال اگر بيماري پس از مطالعه در ناحيه پيشاني احساس خستگي مي‌كند و دچار سردرد مي‌شود اما از نظر بينايي سلامت كامل دارد، بينايي‌سنج در مرحله اول او را نزد متخصص گوش و حلق و بيني مي‌فرستد و در صورتي كه در اين زمينه مشكل نداشته باشد نزد متخصص داخلي و سپس متخصص مغز و اعصاب خواهد فرستاد . يا اگر بيماري از تاري ديد شكايت داشت و پس از معاينه مشخص شد كه در ته چشم مشكل دارد، اين بيمار به متخصص چشم در زمينه شبكيه ارجاع داده شده و اگر دچار افتادگي پلك بود نزد متخصص چشم در زمينه پلك فرستاده مي‌شود.
