بسیاری از فارغالتحصیلان دانشگاهی (به ویژه آنها که در رشتۀ مورد علاقهشان پذیرفته شدهاند) معتقدند که دوران دانشگاهی، دوست داشتنیترین دوران تحصیل است؛ زیرا انسان درسهای مورد علاقهاش را میخواند و در ضمن به یک بلوغ فکری رسیده است و میتواند دوستان بهتری را انتخاب کند و رابطهای صمیمانهتر و منطقیتر با آنها داشته باشد؛ دورانی پر از شور، نشاط، حس جوانی و اوقات فراغت بیشتر برای لذت بردن از زندگی.
در این میان، دانشجویانی که در شهری دیگر به دور از خانوادهشان تحصیل میکنند، شرایط ویژهتری دارند و برایشان دوران دانشجویی، به یادماندنیتر است. جوانی که در سن هجده سالگی از خانه و خانواده دور میشود، بیشک با چالشهای بیشتری روبرو میشود و باید خود را برای یک زندگی گاه سخت و گاه شیرین، و مطمیناً متفاوت با آنچه تا کنون داشته است، آماده کند.
احساس تنهایی، حسی آشنا برای دانشجویان ترم اول
در ترم اول، بیشتر دانشجویانی که بومی دانشگاه نیستند، از هر فرصتی برای رفتن به شهر و دیار خود بهره میبرند، و اگر به دلیل حجم دروس، امتحانات یا فاصله زیاد بین دانشگاه و محل زندگی، نتوانند به خانه بروند، افسرده میشوند، در خود فرو میروند و کمترین ارتباط را با دیگران برقرار میکنند.
یک متخصص روانشناسی، در این زمینه میگوید: «وقتی فرد در محیط خانواده قرار دارد، چون اعضای خانواده از او شناخت دارند و او را درک میکنند، از بعد روانی، به طور معمول، از امنیت بالایی برخوردار است؛ زیرا ترس از سوء برداشت از حرکت و رفتارش ندارد و همچنین از نظر عاطفی تامین میشود و به طور کامل مورد پذیرش قرار دارد؛ اما اگر این فرد، بدون اینکه مهارتهای لازم را از سوی خانواده یاد بگیرد، به ناگاه وارد محیطی شود که، علاوه بر مشکلات عاطفی و دلتنگیهای ناشی از دوری از خانواده، مشکلات برقراری ارتباط با محیط جدید را هم داشته باشد، امنیت روانیاش در خطر میافتد.»
این متخصص به خانوادهها توصیه میکند که فرزندان خود را، تا آنجا که میتوانند، با مهارتهای ارتباطی و اجتماعی آشنا کنند تا در هر محیطی که قرار میگیرند، بتوانند، با توجه به آن مهارتها، با محیط و اطرافیان خود ارتباط برقرار کنند.
وی همچنین معتقد است که دوری از خانواده و نبود حمایت کامل عاطفی و روانی آنها میتواند سلامت روان دانشجو را به خطر بیندازد و همین مساله تاثیر مستقیمی در یادگیری و پیشرفت تحصیلیاش داشته باشد؛ از همین رو، افت نمرات در ترمهای اول و احساس ضعف و بیماریهای عصبی در این دسته از دانشجوها دیده میشود که برای رفع آن باید از خود خانوادهها هم کمک گرفت. به نظر میرسد که گسترش مراکز مشاوره در خوابگاهها و در داخل دانشگاهها نیز برای کم کردن این عوارض، ضروری است.