على صفایى حایرى، اندیشمند فرهیخته، عارف شیدا و نویسنده و شاعر بى‌آرام، سال ۱۳۳۰ در شهر قم به دنیا آمد و دوره کودکى و نوجوانى را در این شهر سپرى نمود. وی، پس از آشنایى با ادبیات کودکان و دستیابى به ادبیات نوجوان در سطحى گسترده تر، در چهارده سالگى به تاریخ ادبیات ایران و ادبیات معاصر جهان روى آورد و با شاهکارهاى ادبى، در هر دوره آشنا شد و همزمان، به تحصیل ادبیات عرب، معارف و فقه اسلامى نزد پدر فرزانه و دانشمندش همت گمارد.
در هجده سالگى، نخستین کتابش را با عنوان «مسؤولیت و سازندگى» به نگارش درآورد که در واقع شالوده و ساختار تفکّرش، بر این پایه استوار گشت. او در این کتاب، تربیت و سازندگى را نخستین نیاز انسان و زیربناى حرکت او برمى شمارد و در بخشی می گوید:
«مرادم از تربیت، از آهن، ماشین ساختن است، و از بشر، «آدم» آفریدن! آدم، کسى است که بر تمام استعدادهایش مدیریت و رهبرى دارد و به آنها جهت مىدهد. مرادم از انسان رشد یافته، موجودى است که از سطح «غریزه» بالا آمده و در حدّ «وظیفه» و «انتخاب» زندگى می‌کند.»
صفایى، با نبوغ سرشارى که از پدرانش به میراث برده بود (پدر و پدر بزرگش، هر دو از عالمان برجسته دینى بودند) در عنفوان جوانى به درجۀ اجتهاد در فقه نایل آمد. او به قرآن و نهج البلاغه، عاشقانه انس مى ورزید و مبانى و روش هاى تربیت و سازندگى را در این سرچشمه ها مى کاوید. بیش از ۵۰ اثر مکتوبى که از وی در زمینه هاى دینى، تربیتى، نقد و شعر بر جاى مانده، از گستردگى و عمق مطالعات و تتبّعاتش حکایت مى کند.
